Paulus Pelgrimage

Thessaloniki 

Thessaloniki is de op een na grootste stad van Griekenland en ligt aan de Thermaïsche golf. Het is een handels- en industriecentrum en heeft een goede universiteit. Van de oude Balkan (Turkse)-atmosfeer is nog maar weinig over. Na een grote brand in 1917 werd de benedenstad geheel gerenoveerd en het kreeg na WO II definitief zijn moderne karakter. Naast een bedrijvige haven en een aantrekkelijke boulevard zijn er musea, monumenten en kerken die herinneren aan de Romeinse, de Byzantijnse en de Ottomaanse periode. 

In 315 v. Chr. werd de stad door koning Cassander gesticht en genoemd naar zijn vrouw en halfzus van Alexander de Grote. De Romeinen maakten Thessaloniki tot hoofdstad van Macedonië. Paulus bezocht tenminste tweemaal de stad en schreef brieven aan de christelijke gemeente van de stad. Keizer Galerius maakte de stad in de 4e eeuw n. Chr. tot zijn vaste residentie. Hij vervolgde de christenen en Demetrius (later patroonheilige van de stad) stierf er de marteldood. 

Keizer Theodosius de Grote bouwde de stadsmuren die nog grotendeels overeind staan. Na een ernstige ziekte bekeerde hij zich hier tot het christendom en kondigde in 380 een edict af waarbij het christendom staatsgodsdienst werd. In 390 liet hij een strafexpeditie uitvoeren tegen de stad waarbij zo’n 7000 burgers werden gedood. Echter na grote verontwaardiging van de heilige Ambrosius, bisschop van Milaan, kreeg hij berouw en onderwierp hij zich aan de penitentie die de bisschop hem oplegde. 

Kavala 

Kavala heette vroeger Neapolis en was de havenstad van de Romeinse kolonie Philippi. Het was reeds in de oudheid een belangrijke etappeplaats en oversteek naar Troas in Klein-Azië. Paulus heeft zeker driemaal de haven aangedaan. De stad werd in de middeleeuwen geteisterd door vele invallen, onder andere van de Catalanen en Noormannen. In 1391 werd de stad veroverd door de Ottomanen en heette enige tijd Bucephalus. Kavala kwam in de 16e eeuw tot bloei onder de regering van sultan Süleyman de Grote, mede door de aanwezigheid van een grote Joodse gemeenschap. Süleyman liet de stad versterken, de Byzantijnse citadel herstellen en een aquaduct bouwen. 

Philippi 

In 360 v. Chr. stichtten de Thraciërs de stad Krinides, welke direct door de Macedoniërs werd veroverd en naar koning Phillippos van Macedonië werd genoemd. In de buurt van de stad werd in 42 v. Chr. een veldslag geleverd die bepalend is geweest voor het lot van de Romeinse republiek. De erfgenamen van Julius Caesar, Antonius en Octavianus (later keizer Augustus), versloegen hier de republikeinen Brutus en Cassius. Als Romeinse kolonie werd de stad belangrijk na de aanleg van de Via Egnatia, een heerweg dwars door het noorden van Griekenland van de Adriatische kust naar Byzantium. 

In 49 n. Chr. predikte Paulus in Philippi en doopte Lydia, de purper-verkoopster, zijn eerste dopeling op Europese bodem. Paulus en Silas werden iets later gevangen gezet, maar weer vrij gelaten na een aardbeving. Paulus is zeker nog één keer terug geweest in de stad en schreef een brief aan de christelijke gemeente. Het christendom heeft hier snel wortel geschoten. Het kreeg een bisschopszetel en in de vijfde eeuw werd er een grote basiliek gebouwd. In de tweede helft van de tiende eeuw werd de stad verlaten.

Athene 

Athene is al 7000 jaar bewoond en wordt gezien als een bakermat van de Europese beschaving. Haar hoogtepunt viel in de oudheid, in de vijfde eeuw v. Chr.. De nodige gebouwen en museale voorwerpen herinneren nog aan deze periode, maar ook aan de Romeinse, Byzantijnse en Neoklassieke periode. Volgens de legende is de stad gesticht door Cecrops. Hij zou ook de cultus van de godin Athena, met de attributen van een uil en olijfboom hebben ingevoerd. Theseus, de zoon van Aegeus, maakte Athene tot hoofdstad van de stadstaat Attica en stelde de Panatheense processies in. 

De zesde en vijfde eeuw v. Chr. vormen de gouden eeuw. De bloei werd in de zesde eeuw bevorderd door de stedenbouwkundige plannen van Solon (tevens belangrijke wetgever) en het naar buiten gerichte beleid (stichting van kolonies) van Pisistratus en zijn zonen. In 506 kwam Clisthenes aan de macht die de grondslagen voor de Atheense democratie heeft gelegd. 

In 53 n. Chr. bezocht Paulus de stad en na ontmoetingen met enige Epicuristische en Stoïcijnse filosofen werd hij uitgenodigd op de Areopaag, waar de rechtbank voor religieuze zaken was gevestigd, om zijn leer toe te lichten. Men nam er de tijd voor, maar toen hij begon te spreken over de opstanding haakten zij af. Een lid van de rechtbank, Dionysius de Areapagiet, liet zich echter bekeren. Hij werd later de eerste bisschop en martelaar van Athene. Tussen de vijfde en de zevende eeuw werd de stad onder Byzantijns bestuur een Christelijke stad. De filosofenscholen verdwenen en bekende gebouwen (Parthenon, Theseion en bibliotheek van Hadrianus) kregen een christelijke bestemming. Ook werden er nieuwe kerken gebouwd. 

Eind twaalfde eeuw veroverden de Saracenen de stad, gevolgd door Frankische baronnen en in de vijftiende eeuw door Nerio Acciaiuoli uit een Florentijns bankiers-geslacht. Zijn familie bleef aan de macht tot de verovering van de stad door de Turken in 1456. De Turken bewoonden vooral de Acropolis (het Parthenon werd een kruitmagazijn) en lieten de oorspronkelijke bevolking in relatieve vrijheid.